Zima – najbardziej magiczna pora roku. Gdy towarzyszy jej słoneczna, mroźna i śnieżna aura, chcemy jak najwięcej czasu spędzać na świeżym powietrzu. Dzieci wyciągają sanki, a dorośli planują najlepsze miejsce na spacer czy inną aktywność. Wykorzystajmy ten czas dla zdrowia pamiętając, że jakość powietrza, którym oddychamy jest tutaj kluczowa.

Jakość powietrza zimą

Warunki atmosferyczne, które występują zimą mają wpływ na poziom zanieczyszczeń w powietrzu. Gęste, suche i zimne powietrze łatwiej wychwytuje i na dłużej zatrzymuje zanieczyszczenia niż ma to miejsce w sezonie letnim. Dodatkowo wraz z chłodami rozpoczyna się sezon grzewczy i emisje zanieczyszczeń (m.in. z przestarzałych kotłów węglowych, na skutek spalania odpadów w przydomowych piecach) zwiększają się. To wszystko powoduje, że jakość powietrza w sezonie zimowym często jest obniżona, a oddychanie nim wręcz nam szkodzi.

Aktywność na świeżym powietrzu zimą

Zawsze i jak najczęściej – dla zdrowia umysłu i ciała. Jednak nie możemy zapominać, że aktywność poza domem jest dla nas korzystna pod warunkiem, że powietrze, jakim oddychamy jest wolne od zanieczyszczeń.

Podczas aktywności fizycznej wzrasta akcja oddechowa i ilość powietrza, jakie wprowadzamy do płuc i dalej do całego organizmu. Warto tutaj zwrócić szczególną uwagę na najmłodszych. Większe niż u dorosłych zużycie powietrza, częste oddychanie przez usta, bieganie i wzrost (najwięcej zanieczyszczeń kumuluje się na wysokości ich dróg oddechowych) – to tylko niektóre przyczyny, dla których dzieci powinniśmy chronić.

Spędzając czas aktywnie w porach, kiedy notowane są szczególnie wysokie stężenia zanieczyszczeń powietrza, narażamy się na niebezpieczny kontakt z największymi ich dawkami. Aby temu zapobiegać zaleca się unikania aktywności na powietrzu w godzinach, kiedy one występują. Dzieje się tak najczęściej w godzinach popołudniowo-wieczornych oraz wczesnorannych. Okresy te mogą ulegać wydłużeniu w przypadku wystąpienia pogody bezwietrznej i ujemnych temperatur. Pamiętać należy przy tym, że często zanieczyszczenia powietrza są niewidoczne dla ludzkiego oka i bezwonne, co może wywoływać złudzenie, że powietrze jest czyste i bezpieczne.

Ferie zimowe – czas na zdrowie

Sport, zabawa, wypoczynek – śnieżne szaleństwo jest tego obietnicą. Zwróćmy szczególną uwagę na planowanie urlopów i ferii zimowych w formie wyjazdów w góry czy szerzej na południe naszego kraju. Rejony te pomimo że, malownicze i sprzyjające aktywności na śniegu należą do obszarów z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem. Często pokazywane w mediach efektowne mgły w górskich dolinach czy u podnóża gór to nic innego niż smog. Wypoczynek, podczas którego oddychamy zanieczyszczonym powietrzem nie ma nic wspólnego ze zdrowiem. Przeciwnie, narażamy się wtedy na jeszcze większe oddziaływanie wdychanych zanieczyszczeń.

Wiatr naszym naturalnym sprzymierzeńcem … i czujniki

W celu wyboru pory dnia czy miejsca, gdzie powietrze jest mniej zanieczyszczone bardzo polecamy śledzenie wskazań czujników zanieczyszczenia powietrza i wskazań stacji monitoringu państwowego, których w całym kraju jest naprawdę sporo.

Odczyty można śledzić na bieżąco w Internecie za pośrednictwem różnych aplikacji m.in.

  • Jakość powietrza w Polsce (aplikacja Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska)
  • Kanarek (aplikacji o zasięgu ogólnopolskim, korzysta m.in. ze źródeł pomiarowych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska)
  • Airly i inne.

Ponadto niektóre gminy posiadają własne sieci czujników. Korzystajmy jak najczęściej z ich wskazań, aby ograniczyć przebywanie i oddychanie zanieczyszczonym powietrzem. Niech zimowy wypoczynek faktycznie wyjdzie nam na zdrowie!

Projekt “Wiedzieć jak? Dla przyrody” dofinansowany jest ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku